“Einstein Allah'ın Varlığını İspatladı” İddiası Üzerine

Son birkaç yıldır internette Albert Einstein'ın Allah'ın varlığını ispat ettiğini gösteren bir video dolaşmaktadır. Bu videodaki efsane hızla yayılmakta ve sanki Einstein küçücük yaşta hocasını mat etmiş, İslamiyet'i doğrulamış gibi gösterilmektedir. Şayet daha önce bu videoya denk gelmediyseniz, altta yazılan açıklamaların sizin için bir anlam kazanabilmesi için öncelikle buraya tıklayarak ilgili videoyu izlemenizi tavsiye ederim.

Şimdi cevabını arayacağımız sorular sırayla şunlar olacaktır;

1. Böyle bir olay gerçekten yaşanmış mıdır? 

2. Olayın gerçek olup olmaması bir kenara hikaye gerçekten mantıklı ve doğru mudur?

1. Böyle bir olay gerçekten yaşanmış mıdır?

Sorguladığımız bu olayın doğru olup olmadığını ispatlamanın yolu, ciddi kaynaklarda böyle bir bilginin olup olmadığına bakmak ve Einstein'in bilinen yaşamıyla buradaki verileri karşılaştırmaktır. Bu bakımdan bu hikayenin 2004 yılında ortaya çıktığı ve daha öncesine dair bir kaynak bulunmadığı görülür. Bununla birlikte 1999'da Einstein'in adı geçmeden aynı hikaye farklı kişi adlarıyla yayınlanmış ve internette dolanmıştır.  Görülen o ki; daha önceden var olan hikayenin dikkat çekmesi ve ilgi görmesi için sonuna Albert Einstein ismi konuvermiş.

 

Elimizde bu hikayenin doğruluğuna dair hiçbir kanıt bulunmamaktadır, bununla birlikte Einstein "Autobiographical Notes" otobiyografisinde Yahudi olan ailesinin dindar olmamasına rağmen aşırı dindar bir Yahudi çocuk olduğunu ancak bunun 12 yaşında sona erdiğini belirtmiştir. Hikayedeki çocuk ile Einstein'ın bu yazısını karşılaştırdığımızda Einstein'ın tanrı kavramını savunacak nitelikte olmadığını açıkca görebiliriz. Bununla birlikte, yine aynı kitapta yukardaki yazının devamı olarak, bilim kitapları okumaya başladığını ve İncil'deki hikayelerin doğru olmadığı kanaatine vardığını belirtmiştir. Buna göre hikayedeki çocuğun Einstein olduğuna dair bir kanıt bulunmamakla birlikte, Einstein'ın kendisinin daha çocuk yaşta dini kabul etmemeye başladığını da görebiliyoruz.

 

Buraya kadar hikayenin doğru olmadığı aşağı yukarı görülmüştür sanırım. Şimdi biraz da Einstein'ın nasıl bir inanç yapısına sahip olduğuna bakalım.

Einstein asla ilahi olduğu söylenen dinlerdeki kişi kişisel (tek bir varlığı bulunan) bir tanrıya inanmamıştır. Bunu defalarca dile getirmiştir. Einstein Spinoza hayranıydı ve inandığı tanrısallıkta "en fazla panteist" olarak nitelendirilebilir. Bu da her şeyin tanrının aslında daha doğrusu doğanın (evrenin) bir parçasını oluşturduğunu savunan bir fikirdir. İlahi olduğu söylenen dinlerdeki insanları ödüllendiren ya da cezalandıran bir tanrısallık yoktur.

 

Yukarda da belirtiğim gibi "en fazla panteist" olarak nitelendirilebilir. Mantıklı bir yaklaşım sergilersek Einstein'ın agnostik olduğunu da rahatlıkla kabul ederiz. Bununla birlikte kesin olan bir şey var ki, o da Einstein'ın allah dahil hiçbir kişisel tanrıyı kabul etmediğidir.

Tüm bunlar olayın gerçek olmadığına dair yeterli bir kanı oluşturmuş olmalı. Ancak yine de yetmiyor diyorsanız yabancı kaynaklardan bu hikayenin bir şehir efsanesi olduğuna dair kanıtlarıyla birlikte sunulmuş yazıları ekleyeyim buraya.

http://www.snopes.com/religion/einstein.asp

http://urbanlegends.about.com/od/religion/a/einstein_god.htm

http://www.religioustolerance.org/culeins.htm

Tüm bu açıklamalar ve kaynaklar neticesinde hikayenin Einstein ile ilgisi olmadığı, sırf ilahi olduğu söylenen dinleri reklam etme pahasına oluşturulmuş yalan bir kurgudan oluştuğu ortaya çıkmaktadır. Ancak ikinci ve daha önemli sorumuza geçelim;

2. Olayın gerçek olup olmaması bir kenara hikaye gerçekten mantıklı ve doğru mudur?

Hikayeyi sadece doğruluk bakımından inceleyecek olursak şu bilgi karmaşası ile karşı karşıya kalırız;

İlk karşılaştırma sıcaklık (terimsel olarak "ısı" daha doğrudur) ile soğuk arasında yapılmıştır. İlk bakışta bunlar zıt kavramlar gibi durabilir ancak sıcaklık (ısı) bir isimdir ve termal enerjiyi kastetmektedir, soğuk ise bir sıfattır daha doğrusu bir tanımlama, betimlemedir ve normal olarak bir durumu nitelemektedir. Aslına bakılırsa ısının fazla olması sıcak, az olması soğuk demektir. Çünkü ısı terimsel bir anlam taşır, sıcak ve soğuk da ısının ortamda bulunma miktarına göre oluşan ikincil durumdur.

İkinci karşılaştırma karanlık ile ışık arasında yapılmıştır. Burada yine ışık bir terim, isimdir; karanlık ise sıfat, tanımlama, betimleme amaçlı nitelemedir. Yani ışığın ortamda fazla olması aydınlık, az olması karanlık anlamına gelir.

Sonuç olarak iki durumda da bir kavram ile bir durum karşılaştırılmıştır. Ulaşılan sonuç bir anlamda doğrudur ama hikayenin gerisi ile ilgisi olmayan bir mantık içermektedir. Çünkü karanlığın veya aydınlığın ışığa bağlı olması ya da sıcak veya soğuğun ısıya bağlı olması bu kavramların olmadığı anlamına gelmez. Bu kavramların varoluş amacı zaten bir durumu belirtmektir. Ayrıca nicel bir değerinin olmaması onların olmadığı anlamına gelmez. Çünkü zaten somut niteliği olan bir isim değildir bu kavramlar.

Bununla birlikte sanki karanlık ve ışık, ya da soğuk ve ısı (sıcaklık) birbirinin zıttı olarak gösterilmiştir. Ancak tabii ki böyle bir şey yoktur. Hikayenin geri kalan kısmını onaylatabilmek için bir anlamda çarpıtılmış gerçeklerdir bunlar.

 

Bu durumun iyi anlaşılması için şu örnekle daha iyi anlatmaya çalışayım yapılan mantık hatasını;

- Gürültü var mıdır?

- Tabii ki vardır.

- Hayır aslında yoktur. Çünkü fizik yasalarına göre gürültü ses frekansının artması, belli bir desibeli geçmesi demektir. Gürültüyü ölçemeyiz, ancak ortamdaki ses frekansını hesaplayabilriz. Gürültü insanların bu fazla sese verdikleri isimdir.

Eğer böyle bir mantık kullanırsak nicel ve somut varlığı olan kavramlar dışındaki o kavramlara bağlı değişkenlerin yok olduğunu söylemek durumunda kalırız. Ki bu da bizi çok karışık ve aynı zamanda kesin bir materyalist yapıya götürür. Çünkü nicel olarak varlığını ölçemediğimiz, somut olarak gerçekliğini gösteremediğimiz bir kavramı inkar etmek gerekir ve bu sebeple doğaüstü her kavram ilk elemede saf dışı bırakılır.

Şimdi hikayenin son ve can alıcı kısmına geçelim. "Şeytan / kötülük yoktur, şeytan allah sevgisinin eksikliği sonucunda ortaya çıkan bir şeydir."

Burada hikayenin başından beri kurulmaya çalışılan mantık anlamsız bir şekilde çökmüştür. Çünkü yukarıda her kavramın değişkenlik miktarına göre belirlenen ve aslında var olmayan ikincil durumlar gösterilmiştir. Isının yokluğu soğukluk, ışığın yokluğu karanlık demektir ve bu ikincil kavramlar ilk nicel kavramlara bağımlı kılınmıştı. Peki burada hata nerede diyebilirsiniz. Hata şurada;

Karanlık, ışığın yokluğu demekse ışık bizim elimizdeki sabitimiz oluyor. Işık yoksa karanlık olur, ışık varsa aydınlık. Peki şimdiki cümleyi irdelersek neyle karşılaşırız;

Şeytan / kötülük, allah sevgisinin yokluğu demekse 'allah sevgisi' elimizdeki sabitimiz oluyor. Peki bu 'allah sevgisi' ışık veya ısı gibi ölçebileceğimiz, azlığını veya çokluğunu anlayabileceğimiz bir kavram mıdır? Mantıklı davranırsak öyle olmadığını görürüz. Çünkü ısı veya ışık gibi fiziksel olarak ölçülebilen kavramlara karşın 'allah sevgisi' gibi bir şeyi somut olarak ölçmemiz ve değerlendirmemiz bilimsel açıdan mümkün değildir. Dolayısıyla hikayenin başında yapılan onca açıklamanın sonu ile bir ilgisi yok, sadece laf kalabalığı yaratarak ve sözde bilimsel dayanak elde ederek allahın varlığına delil oluşturulmaktadır.

Gelelim bu durumdaki ikinci mantık hatasına;

Bir ortamda ısının çok çok fazla olması da, çok çok az olması da yaşam için iyi değildir. Aynı şekilde bir ortamda ışığın çok çok fazla olması ya da çok çok az olması da yaşam için iyi değildir. Aynı örneklemeyi, asit, baz, tuz ve diğer tüm atom veya elementler için yapabiliriz. Çünkü insanlık için makul olan orta karar bir denklemdir. Oysa allah sevgisinin az olması kötülük, çok olması iyilik getiriyorsa ve bu da bilimsel bir gerçekse, allah sevgisinin çok çok az olması da, çok çok fazla olması da insanlık için zarardır. Oysa bildiğimiz üzere bir müslümanın allaha karşı olan sevgisi ne kadar artarsa o kadar daha iyidir. Ancak ne yazık ki hikayenin üst kısmını doğru kabul edecek olursak ve allah sevgisini de bununla özdeşleştirirsek fazla allah sevgisinin de zararlı olduğunu kabul etmek zorunda kalırız.

Şimdi hemen geçelim üçüncü mantık hatasına;

Hikayenin ilk iki kısmındaki değişkenler bilimsel veriler içermektedir ve şöyle bir argüman öne sürmemiz mümkün görünmemektedir; ışık, karanlığın olmaması demektir ya da sıcaklık soğukluğun olmadığı yerde vardır. Kuşkusuz bunlar anlamsız birer argüman olur. Ancak allah sevgisi ve şeytan arasındaki bağıntıyı değiştirebiliriz;

"Allah sevgisi, şeytanın olmadığı yerde vardır."

Yukardaki cümledeki değişkenlerden (allah sevgisi - şeytan) ikisi de bilimsel olarak ölçülemediği için birbiri yerine geçebilir. Örneğin satanist biri rahatlıkla yukarıdaki cümleyi söyleyebilir. Çünkü o kişiye göre şeytan asıl olandır, allah sevgisi ise şeytanın ortamdaki varlığına ya da yokluğuna göre değişkenlik gösteren ikincil değişkendir. Allah sevgisi veya şeytan gibi kavramların bilimsel verilerden yoksun olması sebebiyle bu kurulan cümle hikayenin başındaki bilime biraz daha yatkın açıklamadan iyice uzaktır ve aslında hiçbir anlam ifade etmemektedir.

Genel olarak bakıldığında hikayede tamamen bir kavram karmaşası olduğu görülür. Çünkü bilimsel çıkarımlardan, bilimsel olmayan bir çıkarıma gidilmeye çalışılmış ve tabii ki sonuç olarak deyim yerindeyse her şey yüze göze bulaşmıştır.

Son olarak hikayenin en mantıksız tarafını belirteyim; hikayenin aslında orijinalinde tanrı sevgisi diye geçmektedir, ancak özellikle "Ha tanrı ha allah, ne fark eder?" düşüncesini haiz tanrı ile allahın farkını tam olarak anlayamayan kimselerce hikaye bu şekilde de internette dolaşmaktadır. Tanrı ile allahın farkı için şu yazıyı okumanızı tavsiye ederim

Gelgelelim bu hikaye her şeyiyle doğru olsaydı ve nihayetinde bir yaratıcının varlığı şüphesiz kabul edilseydi dahi bunun allah olma ihtimali çok çok düşüktür. Çünkü bir yaratıcının var olması o yaratıcının illa ki 'allah' olma zorunluluğuna sahip olması gerektiği anlamına gelmez. Mesela sapık, aptal, deli veya mükemmellikten uzak bir varlık da olabilir bu yaratıcı. Allahın varlığının ispatlanabilmesi için yaratıcının varlığından ziyade, Kur'an'ın doğruluğu da ispatlanmalıdır ki, bu hikaye Kur'an'dan zaten hiç bahsetmemektedir.

Hayyam