2005 yılında cüce gezegen Eris'in Caltech'de gökbilimci Mike Brown ve çalışma arkadaşları tarafından keşfedilmesi, bir yıl sonrasında Plüton’un 9. gezegen unvanının elinden alınmasına yol açmıştı. Brown da Plüton'u ünvanından eden kişi olarak, Twitter'ı "plutokiller" yani Türkçe'siyle "Plüton’un katili" adıyla kullanıyordu.
Brown ve çalışma arkadaşlarının The Astronomical Journal'da yeni yayımlanan çalışmaları ise, hiç şüphe yok ki, Eris'in keşfinden daha büyük heyecan yarattı. Bu çalışmada, Güneş Sistemi’nde bulunan, "Planet Nine" olarak adlandırdıkları ve "Phattie" takma adını taktıkları gerçek dokuzuncu gezegenin keşfedildiği öne sürülüyor. Bu gezegenin neredeyse Neptün boyutlarında olduğu düşünülüyor.
"Düşünülüyor" denmesinin sebebi, bu gezegen henüz gözlemlenememiş olması. Fakat, bilim insanları bu gezegenin varlığının delillerini sunuluyorlar.
Gözlemevi kurucusu Percival Lowell'ın Planet X'in (gezegen X) Güneş Sistemi'nin kenarlarında saklandığını öne sürmesinden yüz yıl sonra, bilim insanları Planet Nine olarak adlandırdıkları bir gezegenin varlığının en iyi delillerine sahip olduklarını belirtiyorlar.
Planet Nine üzerine yapılan yörüngesel hesaplamalara göre, eğer böyle bir gezegen varsa, yaklaşık olarak Dünya'nın 10 katı ağırlığına sahip. Ayrıca, bu gezegen Güneş'in etrafındaki dönüşünü yaklaşık olarak 10,000 ila 20,000 yıl arasında tamamlıyor ve Güneş'e olan uzaklığı hiçbir zaman Dünya'nın Güneş'e olan uzaklığının yaklaşık olarak 200 katından (200 au) daha yakın olmuyor. Bu mesafe Planet Nine'ı, Plüton’un çok daha ötesine, Kuiper kuşağı bölgesine atıyor. Ayrıca bu gezegen, bilinen diğer uzak nesnelere göre ters eksene sahip.
Planet Nine (Gezegen Dokuz) Nerede?
Makalenin yazarlarından Mike Brown bloğunda bu konu hakkında bilgi veriyor. Brown'a göre bu gezegenin varlığı, Güneş Sistemi'nin en dış bölgelerinde bulunan nesneler üzerindeki çekimsel etkisi kullanılarak ortaya çıkarıldı. Araştırmacılar bunun için, Kuiper kuşağında bulunan nesnelerin gözlemleri ve bilgisayar simülasyonlarının kombinasyonu kullandılar. Brown ayrıca yaptıkları çalışmadan da oldukça emin:
"Bu sonuçlara hala son şeklini vermeye çalışıyoruz, yani son bilimsel yayında bazı şeyler bir miktar değişirse şaşırmayın; eğer çok fazla şey değişirse şaşırabilirsiniz."
Planet Nine muhtemelen Neptün'den biraz daha küçük ve gazlı dış kabuğu da buzlarla kaplı. Uranüs ve Neptün'ün kütle çekimsel kuvveti Güneş Sistemi'nin ilk 3 milyon yılında, Planet Nine'ı dışarıya doğru itmiş olabilir.
Bu gezegenin teleskop ile gözlemlenmesi de oldukça zor. Çünkü bu gezegen zamanının büyük bir bölümünü Güneş'ten uzakta geçiriyor ve bu durum daha sönük gözükmesine yol açıyor. Brown ve çalışma arkadaşları, Hawaii'deki Subaru teleskobuyla Planet Nine’ı gözlemlemeye çalışıyorlar fakat henüz bunu başarabilmiş değiller. Brown'ın belirttiğine göre; Şili'deki Large Synoptic Survey Telescope bu gezegeni bulmak için bir şans olabilir. Şili'deki bu teleskop 2020'den sonra hizmet vermeye başlayacak.
Fakat, bu gezegenin varlığının test edilmesinin başka yolları da var. Planet Nine'ın kütle çekimi, Kuiper kuşağındaki nesnelerin abartılı bir şekilde eğik eksende dolanmalarını sağlaması gerekiyor. Bu nesnelerden birkaçı hali hazırda belirlenmiş durumda. Fakat, daha fazla nesnenin ekseninin keşfedilmesi ile istatistikler desteklenebilir ve Planet Nine'ın varlığının delilleri arttırılabilir. Yani, her ne kadar bu gezegen teleskop ile gözlemlenememiş olsa da, varlığının delillerinin arttırılması için yine teleskoplara başvurmak gerekiyor.
0 yorum:
Yorum Gönder